www.odkrywaniehistorii.fora.pl

Piotr-246 · Gość

Temat: Starożytna Litwa

"W‎ ‎księgach‎ ‎Herodota‎ ‎nie znajdujemy‎ ‎wprawdzie‎ ‎imienia‎ ‎Litwinów,‎ ‎ale‎ ‎na potykamy‎ ‎nazwiska‎ ‎czysto‎ ‎litewskie!‎ ‎Dla‎ ‎badacza starożyności‎ ‎litewskich‎ ‎jest‎ ‎to‎ ‎nabytek‎ ‎wielkiej wagi.‎ ‎I‎ ‎tak,‎ ‎w‎ ‎czwartej‎ ‎księdze,‎ ‎w‎ ‎rozdziałach: 93,‎ ‎94,‎ ‎95‎ ‎i‎ ‎96‎ ‎czytamy‎ ‎o‎ ‎Getach,‎ ‎którzy‎ ‎poczytywali‎ ‎siebie‎ ‎za‎ ‎nieśmiertelnych.‎

Oto, powiada‎ ‎Herodot,‎ ‎jak‎ ‎Getowie‎ ‎spodziewają‎ ‎się, że‎ ‎na‎ ‎zawsze‎ ‎pozostaną‎ ‎przy‎ ‎życiu.‎ ‎Wyobrażają sobie,‎ ‎że‎ ‎po‎ ‎rozstaniu‎ ‎się‎ ‎z‎ ‎tym‎ ‎światem,‎ ‎nie umierają‎ ‎zupełnie,‎ ‎ale‎ ‎się‎ ‎wprost‎ ‎udają‎ ‎do‎ ‎bożka Zalmoksisa,‎ ‎‎którego‎ ‎inni‎ ‎uważają‎ ‎za takiego‎ ‎samego,‎ ‎jak‎ ‎Gebeleidzis.

Każdy‎ ‎Litwin,‎ ‎umiejący‎ ‎po‎ ‎litewsku‎ ‎‎po‎ ‎rozważnem‎ ‎odczytaniu‎ ‎nazwisk‎ ‎Zalmoksis‎ ‎i‎ ‎Gebeleidzis,‎ ‎znajdzie‎ ‎w‎ ‎nich‎ ‎wyrazy‎ ‎czysto‎ ‎litewskie.

Imię‎ ‎Zalmoksis‎ ‎jest‎ ‎złożone‎ ‎z‎ ‎wyrazów‎ ‎żale‎ ‎i mokslis.‎ ‎Język‎ ‎grecki‎ ‎nie‎ ‎zna‎ ‎dźwięku‎ ‎ż,‎ ‎ni‎ ‎zbiegu‎ ‎głosek‎ ‎ksli,‎ ‎a‎ ‎więc‎ ‎zamiast‎ ‎ż‎ ‎i‎ ‎mokslis‎ ‎Grek jest‎ ‎zmuszony‎ ‎mówić‎ ‎i‎ ‎pisać‎ ‎z‎ ‎i‎ ‎mokslis.‎"

(Akielewicz, Mikołaj, "Rzut oka na starożytność narodu litewskiego", 1885)

Piotr-246 · Gość

Z Kroniki abp Prokosza wiemy, że Filan był synem Lecha i od niego pochodzi Filania (Finlandia). Najpierw jednak było Wilno, a raczej rzeka Wilia, o której pisał Adam Mickiewicz.

Na dalekiej północy jest jeden dzień w roku, gdy słońce nie wschodzi wcale, lub pokazuje się na krótko. Słowianie wiedzieli o tym, że tak jest nad Wilią, dlatego uważam, że stąd dzień ten zwano wilią. Tak nazywano wigilię Bożego Narodzenia na kresach.

Wilia mogła być określeniem przedchrześcijańskim, podobnie jak kolęda, gdyż była to forma świętowania przesilenia zimowego (Szczodre Gody) czyli początek nowego roku.

-----------------------------------------------------------------------------

"Vilija is a Lithuanian feminine given name."
(Wikipedia j.ang.)

Vilija - imię żeńskie na Litwie.

Imię Filan mogło być z początku krótsze: Fil, a jego kraina Filia. To tłumaczy dlaczego jest rzeka Wilija, o której pisał Mickiewicz.

-----------------------------------------------------------------------------------------