www.odkrywaniehistorii.fora.pl

Piotr-246 · Gość

Temat: Nazwy Sarmacja, Sarmaci - od kiedy stosowane

"Po Skytach nastąpili Sarmatowie nie przez zniesienie pierwszego narodu, ale przez odmianę nazwiska"
(Stanisław Kleczewski, "O początku, dawności, odmianach i wydoskonaleniu języka polskiego.")

Piotr-246 · Gość

Herodot z Halikarnasu (484 - ok.426 p.n.e.) dużo pisał o Scytach, a o Sarmatach ponoć pisał jako pierwszy. Jest kilka ważnych cytatów o Sarmatach, po angielsku:

"When one crosses the Tanais, one is no longer in Scythia; the first region on crossing is that of the Sauromatae, who, beginning at the upper end of the Palus Maeotis, stretch northward a distance of fifteen days' journey, inhabiting a country which is entirely bare of trees, whether wild or cultivated."

"The eighth river is the Tanais, a stream which has its source, far up the country, in a lake of vast size, and which empties itself into another still larger lake, the Palus Maeotis, whereby the country of the Royal Scythians is divided from that of the Sauromatae. The Tanais receives the waters of a tributary stream, called the Hyrgis."

"Now they who had come together were the kings of the Tauri, the Agathyrsi, the Neuri, the Androphagi, the Melanchaeni, the Geloni, the Budini, and the Sauromatae."

"It is reported of the Sauromatae, that when the Greeks fought with the Amazons, whom the Scythians call Oior-pata or "man-slayers," as it may be rendered, Oior being Scythic for "man," and pata for "to slay"- It is reported, I say, that the Greeks after gaining the battle of the Thermodon, put to sea, taking with them on board three of their vessels all the Amazons whom they had made prisoners; and that these women upon the voyage rose up against the crews, and massacred them to a man."

"The women of the Sauromatae have continued from that day to the present to observe their ancient customs, frequently hunting on horseback with their husbands, sometimes
even unaccompanied; in war taking the field; and wearing the very same dress as the men."

"The Sauromatae speak the language of Scythia, but have never talked it correctly, because the Amazons learnt it imperfectly at the first."

"The assembled princes of the nations, after hearing all that the Scythians had to say, deliberated. At the end opinion was divided- the kings of the Geloni, Budini, and Sauromatae were of accord, and pledged themselves to give assistance to the Scythians; but the Agathyrsian and Neurian princes, together with the sovereigns of the Androphagi, the Melanchaeni, and the Tauri, replied to their request as follows:"

"They divided themselves into three bands, one of which, namely, that commanded by Scopasis, it was agreed should be joined by the Sauromatae, and if the Persians advanced in the direction of the Tanais, should retreat along the shores of the Palus Maeotis and make for that river; while if the Persians retired, they should at once pursue and harass them."

"The Scyths crossed the river and the Persians after them, still in pursuit. in this way they passed through the country of the Sauromatae, and entered that of the Budini."

"As long as the march of the Persian army lay through the countries of the Scythians and Sauromatae, there was nothing which they could damage, the land being waste and barren; but on entering the territories of the Budini, they came upon the wooden fortress above mentioned, which was deserted by its inhabitants and left quite empty of everything."

"When the Scythian kings heard the name of slavery they were filled with rage, and despatched the division under Scopasis to which the Sauromatae were joined, with orders that they should seek a conference with the Ionians, who had been left at the Ister to guard the bridge."

"The enemy no sooner heard, than they quickly joined all their troops in one, and both portions of the Scythian army- alike that which consisted of a single division, and that made up of two- accompanied by all their allies, the Sauromatae, the Budini, and the Geloni, set off in pursuit, and made straight for the Ister."

Piotr-246 · Gość

Herodot z Halikarnasu (484 - ok.426 p.n.e.) dużo pisał o Scytach, a o Sarmatach ponoć pisał jako pierwszy. Jest kilka ważnych cytatów o Sarmatach, po angielsku:

Google Translate:

"When one crosses the Tanais, one is no longer in Scythia; the first region on crossing is that of the Sauromatae, who, beginning at the upper end of the Palus Maeotis, stretch northward a distance of fifteen days' journey, inhabiting a country which is entirely bare of trees, whether wild or cultivated."

„Kiedy ktoś przekracza Tanais, nie znajduje się już w Scytii; pierwszym regionem po przejściu jest region Sauromatae, który rozpoczynając od górnego krańca Palus Maeotis, rozciąga się na północ o piętnaście dni drogi, zamieszkując kraj który jest całkowicie pozbawiony drzew, dzikich lub uprawianych."

-------------------------------------------------------------------------------------------------

"The eighth river is the Tanais, a stream which has its source, far up the country, in a lake of vast size, and which empties itself into another still larger lake, the Palus Maeotis, whereby the country of the Royal Scythians is divided from that of the Sauromatae. The Tanais receives the waters of a tributary stream, called the Hyrgis."

„Ósma rzeka to Tanais, strumień, który ma swoje źródło daleko w kraju, w jeziorze o ogromnych rozmiarach i który wpada do innego, jeszcze większego jeziora, Palus Maeotis, przez co kraj Scytów Królewskich jest podzielony od tego z Sauromatae. Tanais otrzymuje wody dopływu, zwanego Hyrgis.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

"Now they who had come together were the kings of the Tauri, the Agathyrsi, the Neuri, the Androphagi, the Melanchaeni, the Geloni, the Budini, and the Sauromatae."

„Teraz ci, którzy się spotkali, byli królami Taurów, Agathyrsi, Neuri, Androphagi, Melanchaeni, Geloni, Budini i Sauromatae”.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

"It is reported of the Sauromatae, that when the Greeks fought with the Amazons, whom the Scythians call Oior-pata or "man-slayers," as it may be rendered, Oior being Scythic for "man," and pata for "to slay"- It is reported, I say, that the Greeks after gaining the battle of the Thermodon, put to sea, taking with them on board three of their vessels all the Amazons whom they had made prisoners; and that these women upon the voyage rose up against the crews, and massacred them to a man."

„Donosi się o Sauromatach, że kiedy Grecy walczyli z Amazonkami, które Scytowie nazywają Oior-pata lub „pogromcami ludzi”, jak można by to tłumaczyć, Oior było Scytem dla „człowieka”, a pata dla „człowieka”. slay” – Mówi się, że Grecy po zdobyciu bitwy pod Termodonem wypłynęli w morze, zabierając ze sobą na pokład trzech swoich statków wszystkie Amazonki, które wzięli do niewoli; i że te kobiety podczas podróży powstali przeciwko załogom i zmasakrowali ich do człowieka.

----------------------------------------------------------------------------------------------

"The women of the Sauromatae have continued from that day to the present to observe their ancient customs, frequently hunting on horseback with their husbands, sometimes
even unaccompanied; in war taking the field; and wearing the very same dress as the men."

„Kobiety z Sauromatae nieprzerwanie od tego dnia do dziś przestrzegają swoich starożytnych zwyczajów, często polując na koniach ze swoimi mężami, czasami
nawet bez opieki; na wojnie na polu walki; i nosząc tę samą sukienkę, co mężczyźni”.

Piotr-246 · Gość

"The Sauromatae speak the language of Scythia, but have never talked it correctly, because the Amazons learnt it imperfectly at the first."

„Sauromatae mówią językiem Scytii, ale nigdy nie mówili nim poprawnie, ponieważ Amazonki na początku nauczyły się go niedoskonale”.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

"The assembled princes of the nations, after hearing all that the Scythians had to say, deliberated. At the end opinion was divided- the kings of the Geloni, Budini, and Sauromatae were of accord, and pledged themselves to give assistance to the Scythians; but the Agathyrsian and Neurian princes, together with the sovereigns of the Androphagi, the Melanchaeni, and the Tauri, replied to their request as follows:"

„Zgromadzeni książęta narodów, po wysłuchaniu wszystkiego, co mieli do powiedzenia Scytowie, naradzali się. W końcu opinia została podzielona – królowie Geloni, Budini i Sauromatae byli zgodni i zobowiązali się do udzielenia pomocy Scytom ; ale książęta Agatyrscy i Neurii, wraz z władcami Androphagi, Melanchaeni i Tauri, odpowiedzieli na ich prośbę w następujący sposób:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

"They divided themselves into three bands, one of which, namely, that commanded by Scopasis, it was agreed should be joined by the Sauromatae, and if the Persians advanced in the direction of the Tanais, should retreat along the shores of the Palus Maeotis and make for that river; while if the Persians retired, they should at once pursue and harass them."

„Podzielili się na trzy bandy, z których jedna, a mianowicie ta dowodzona przez Skopasisa, uzgodniono, że mają dołączyć do Sauromatae, a jeśli Persowie posuną się w kierunku Tanais, powinni wycofać się wzdłuż brzegów Palus Maeotis i kieruj się do tej rzeki, a jeśli Persowie wycofają się, powinni natychmiast ich ścigać i nękać.

----------------------------------------------------------------------------------------------------

"The Scyths crossed the river and the Persians after them, still in pursuit. in this way they passed through the country of the Sauromatae, and entered that of the Budini."

„Scytowie przekroczyli rzekę, a za nimi Persowie, wciąż w pogoni. W ten sposób przeszli przez kraj Sauromatae i weszli do kraju Budini”.

Piotr-246 · Gość

"As long as the march of the Persian army lay through the countries of the Scythians and Sauromatae, there was nothing which they could damage, the land being waste and barren; but on entering the territories of the Budini, they came upon the wooden fortress above mentioned, which was deserted by its inhabitants and left quite empty of everything."

„Dopóki marsz armii perskiej przebiegał przez kraje Scytów i Sauromatów, nie było niczego, co mogliby zniszczyć, ponieważ ziemia była pusta i jałowa; ale wkraczając na terytoria Budini, natknęli się na drewnianą fortecę wyżej wspomnianego, który został opuszczony przez jego mieszkańców i zupełnie pusty”.

----------------------------------------------------------------------------------------

"When the Scythian kings heard the name of slavery they were filled with rage, and despatched the division under Scopasis to which the Sauromatae were joined, with orders that they should seek a conference with the Ionians, who had been left at the Ister to guard the bridge."

„Kiedy królowie scytyjscy usłyszeli nazwę niewoli, ogarnęło ich wściekłość i wysłali dywizję pod Skopasisem, do której przyłączyli się Sauromatae, z rozkazem, aby udali się na naradę z Ionami, którzy zostali na Isterze, aby strzec most”.

-----------------------------------------------------------------------------------------

"The enemy no sooner heard, than they quickly joined all their troops in one, and both portions of the Scythian army- alike that which consisted of a single division, and that made up of two- accompanied by all their allies, the Sauromatae, the Budini, and the Geloni, set off in pursuit, and made straight for the Ister."

„Gdy tylko wróg usłyszał, szybko połączyli wszystkie swoje oddziały w jedną, a obie części armii scytyjskiej – podobnie jak ta, która składała się z jednej dywizji i ta złożona z dwóch – w towarzystwie wszystkich swoich sojuszników, Sauromatów, Budini i Geloni wyruszyli w pogoń i skierowali się prosto na Ister.

Piotr-246 · Gość

biblioteka . kijowski . pl / antyk%20grecki / %20herodot%20-%20dzieje . pdf

Cytaty o Sarmatach z polskiego tekstu:

"Przekraczając rzekę Tanais, wchodzi się już nie do kraju scytyjskiego, lecz pierwsza część terytorium należy do Sauromatów, którzy począwszy od najdalszej zatoki Jeziora Meockiego ku północy zamieszkują przestrzeń piętnastu marszów dziennych, ogołoconą zupełnie i z dzikich, i z owocowych drzew. Nad tymi zajmują drugą część Budynowie, ziemię w całości gęsto zalesioną wszelakimi drzewa"

"Ósmą rzeką jest Tanais, który z dalekiej północy wypływa z wielkiego jeziora i uchodzi do innego, jeszcze większego, zwanego Meockim, to zaś tworzy granicę między Scytami Królewskimi i Sauromatami."

"A do zgromadzonych należeli królowie Taurów, Agatyrsów, Neurów, Androfagów, Melanchlajnów, Gelonów, Budynów i Sauromatów."

"O Sauromatach taka krąży wieść. Kiedy Hellenowie prowadzili wojnę z Amazonkami (Amazonki nazywają Scytowie Ojorpata, co znaczy "mężobójczynie", bo ojor nazywa się u nich mąż, a pata zabijać), wtedy wedle podania Hellenowie, odniósłszy zwycięstwo w bitwie nad Termodontem, odpłynęli na trzech okrętach z wszystkimi Amazonkami, jakie zdołali żywcem pochwycić; te jednak na pełnym morzu rzuciły się na mężów i wymordowały ich."

"I odtąd kobiety Sauromatów zachowują dawny swój tryb życia, wyjeżdżając konno na łowy wraz z mężami lub bez mężów oraz wyruszając na wojnę i nosząc te same szaty co mężczyźni."

"Sauromaci posługują się językiem scytyjskim, którym jednak od dawien dawna czysto nie mówią, ponieważ Amazonki dobrze się go nie wyuczyły."

"Wobec tego sprawozdania Scytów odbywali naradę królowie, którzy przybyli od swych ludów, i zdania ich były podzielone. Władcy Gelonów, Budynów i Sauromatów zgodnie podjęli się udzielić Scytom pomocy; ale królowie Agatyrsów, Neurów, Androfagów, Melanchlajnów i Taurów - taką dali Scytom odpowiedź:"

"Gdy ta odpowiedź doszła do wiadomości Scytów, postanowili nie wdawać się w żaden regularny i otwarty bój, ponieważ tamci nie przystąpili do nich jako sprzymierzeńcy, lecz powoli i skrycie schodzić wrogowi z drogi i wymijać go, studnie, mimo których będzie przechodził, i źródła zasypywać, trawę z gruntu wyniszczać i podzielić się na dwie grupy bojowe. Do jednej z nich, której przewodził król Skopasis, mieli przyłączyć się Sauromaci, a miała ona, w razie gdyby Pers w tę stronę się zwrócił, po cichu cofać się prosto ku rzece Tanais, wzdłuż Jeziora Meockiego; gdyby zaś zawracał, mieli go zaczepiać i ścigać."

"A gdy ci przeprawili się przez rzekę Tanais, również Persowie ją przeszli i rzucili się w pościg, aż przez kraj Sauromatów przybyli do Budynów."

"Dopóki więc Persowie ciągnęli przez kraj Scytów i Sauromatów, nie mieli nic do niszczenia, ponieważ ziemia była nie uprawiona."

"Przeto ową grupę bojową, do której przyłączeni byli Sauromaci, a której przewodził Sko-pasis, wysłali nad Ister z poleceniem, żeby wdała się w układy z Jonami, którzy pilnowali przerzuconego przez Ister mostu; reszta zaś Scytów postanowiła nie zwodzić już dłużej Per-sÛw, lecz napadać na nich, ilekroć będą furażowali."

"Na tę wiadomość Scytowie co prędzej skupili wszystkie swe siły, tj. oba łączne oddziały Scytów i grupę bojową wraz z Sauromatami, Budynami i Gelonami, i ścigali Persów w prostej linii ku Istrowi."

Piotr-246 · Gość

"Turańczycy dali wówczas nazwę Lechitom": Sarmata t.j. Pan ziemi (Sar + matu), uznając w Lachu władcę Europy Zachodniej.
("Mowa Lacha i Cywilizacja lechicka" ks.A.Szaniawski, rok 1907)